maandag 30 november 2020

Dichtersbankje | Berendy Gähler.

Foto: © Peter Bevers | Onderduikershol | Klijndijk 


Uit de collectie Mellendijk (keuze dichter en gedicht) voorraad Mannen van Bevers: Berendy Gähler 👉

 De onderduikers werden ’s avonds gebracht

er werd niet gepraat, er werd gezwegen
een echtpaar, die vader kende van de veemarkt,
later ‘oom Jan’ en ‘tante Lien’ geheten
had bij aankomst niet zoveel mensen verwacht

Wanneer je in stilte een rol moest spelen
was je als jonge meid op de fiets, doordrongen
van het nut van zwijgen, maar niet van de ernst
als je jong bent vrees je deze angsten niet

De geheime post ingeklemd tussen borst en kleren
briefjes in aardappelen, een nieuwe spijker op de balk
luchten in de middag, vluchten in de nacht
deze oorlog zou nemen, nemen en dapper leren
dat ook na de bevrijding de tijd niet wacht

© Berendy Gähler
© www.gemeentedichteremmen.nl

Geschreven voor het project Streekgenoten: Stad, Streek en Trouw. Herinneringen van ooggetuigen uit Veenkoloniaal Groningen en Drenthe aan de Tweede Wereldoorlog.

maandag 23 november 2020

Dichtersbankje | Hans Mellendijk

Foto: © Peter Bevers | Hunebedcentrum | Borger

Uit de collectie Mellendijk (keuze dichter en gedicht) voorraad Mannen van Bevers: Hans Mellendijk 👉

Vierde wet van Newton

Emmer-Compascuum, herfst 1958 | Maarsbergen, lente 2005



Mijn vaders Volkswagen verdwaald
op een zandweggetje reed.
Zoekende langs lange vaarten
op weg naar geborgener oord.
Fantasieën in kattenbak
beelden van draaiend koord
scharen, asfalt verslindende
schaven, schrapers en ander
landbouwwerkkundig tuig.
Verkruimelde zandtaarten.

Dan jaren verder als ik
in de achteruitkijkspiegel
mijn zoon zie spelen op de achterbank.
Een magnetisch spel
van aantrekken en afstoten
in slechts één enkele tel
voltooid met een alles
verwoestende vuistslag.
Staafjes en balletjes
tandwielen vliegen van de hoedenplank.

En behalve het feit
dat ik mezelf in de tijd
weerspiegeld zie, zie ik
de vierde wet van Newton
in werking.

De genen tomeloos in toom.
De appel valt niet ver van de boom.

maandag 16 november 2020

Dichtersbankje | Hanz Mirck

Foto: © Albert Hagenaars | van Wijhe-bank | Van Heutszlaan | Apeldoorn


Uit de collectie Mellendijk (keuze dichter en gedicht) voorraad Albert Hagenaars: Hanz Mirck⇲


Veluws eiland


Het verschil tussen dwalen en verdwalen is de verte

van huis – de bocht die je verleidt een nieuwe

bocht in; de tijd is hier anders, niet trager

maar in een vriendelijker licht

 

en het licht is hier

waar niet alles knippert en schreeuwt

geduldiger: zoals jij nietsvermoedend

in dit gedicht bent gelopen;

 

een bocht na een bocht, na een strand weer

een ander strand, een groene zee,

een geheim eiland

 

in de achtertuin van je haast,

waar je verdwaalt niet om de bestemming

maar om de bocht

 

Hanz Mirck

Uit het dagboek van Albert Hagenaars:

Zondag 4 oktober 2020

Het was nog steeds slettenweer maar het nieuwsbericht kondigde betere tijden aan. We hadden prima geslapen en deden alles in slow motion. We peuzelden het van huis meegebrachte ontbijt in de kamer op en hadden zin om op pad te gaan.

 

Op het programma stond allereerst een sightseeingtour door De Parken, een beschermd stadsgezicht pal ten noorden van de straten tot waar we gisteren tijdens de wandeling waren gekomen. De Parken was voor mij de belangrijkste reden om Apeldoorn te bezoeken.

 

Het was overal erg stil, wat ons opnieuw de gelegenheid gaf stapvoets te rijden. De regen kletterde telkens op het dak van de auto maar dat maakte niet uit, we konden alles toch goed zien in de residentiële wijk die, zoals de naam al aangeeft, in het groen baadt en ons aan de villabuurten van Brasschaat deed denken. Apeldoorn maakt hier haar imago waar.

 

We stapten alleen uit bij een fraaie oude bank die ik voor Hans wilde vastleggen. Er was een portret op bevestigd maar dat hoorde niet, natuurlijk niet, bij een dichter zoals m’n lieverd hoopte maar bij M. van Wijhe, oud-wethouder van de stad en oud-directeur van een stichting Hoenderloo. Later leerde ik dat dit een instelling voor jeugdzorg en onderwijs betreft en dat verklaarde de uitgehouwen tekst in letters die het goed zouden doen op Gemengde Berichten: Van zijne jongens en vrienden.

 

Het medaillon is gemaakt door de van oorsprong Oost-Souburgse kunstenaar Pieter Puype (1874-1942). Z’n belangrijkste werken zijn daarom te vinden in Zeeland (o.a. de buste van Van Dale in Sluis) en hier (o.a. een buste van koning Willem I op het Raadhuisplein, had ik al gezien, en portretplaquettes met Willem III en Emma op de sinds de aanslag bekender geworden Naald).

We reden kriskras rond maar ik probeerde wel steeds grotere kringen te maken. We belandden daardoor in buurten met kleine, maar al een stuk minder aardige villa’s en opvallend veel witte huizen met puntgevels, waar de middenstand ooit woonde, en deels misschien nog steeds. Op deze natte zondagochtend deden ze door hun eenvormigheid treurig aan.

 

Aanvullende informatie:

https://www.geheugenvanapeldoorn.nl/bijzondere-plaatsen/de-parken-indische-buurt-en-loolaan-noord/van-wijhebank/pointofinterest/detail

 

 


maandag 9 november 2020

Dichtersbankje | Max Greyson

 Foto: © Herman van den Boom⇲ | Kapellekensbaan | Vlaanderen


Uit de collectie Mellendijk (keuze dichter en gedicht) voorraad:Herman van den Boom⇲  Max Greyson⇲

Entre lutte et vol*


Tussen vechten en vluchten ligt een kavel die Vlaanderen heet
waar men zuinig glimlacht en danst met veel sérieux

Waar men trouwt en emigreert
uit het centrum naar de rand
om in koterijen met zicht op groene bermen
de taal van het verzet te spreken

Het is geen land, het is een knot
van baksteen, lood en snelweg
aan elkaar gesmeed tot een gewest
het landoppervlak toegedekt door een grafzerk
voor een zwart verleden
dat uit haar kleigrond wil herrijzen

Met een kustlijn voor gevallen helden
Atlantik Wall van flatgebouwen
waar men lichamen in de zomer op het strand te rusten legt
veilig overhoop onderaan de dijken, zonnend met zicht op zee
het hele gezin slurpt Berlijnse bollen en raketten voor de vrede


Max Greyson (1988)
uit: Et alors (Arbeiderspers, 2019)

*Entre lutte et vol = Tussen vechten en vliegen


zondag 1 november 2020

Dichtersbankje | Poet's Bench | Louise Glück

Foto: Sandi Stromberg⇲ | 304 Bayland Avenue | Woodland Heights | Houston | Texas | USA


Uit de collectie Mellendijk (keuze dichter en gedicht) voorraad StrombergLouise Glück⇲

De Rode Klaproos

Het grote voordeel
is geen verstand
te hebben. Gevoelens:
oh, die heb ik; zij
regeren mij. Ik heb
een Heer in de hemel
die de zon heet, en ik open
voor hem, laat hem zien
het vuur van mijn eigen hart, vuur
zoals zijn aanwezigheid.
Wat anders zou zo’n glorie kunnen zijn
dan een hart? Oh mijn vrienden en kameraden,
waren jullie ooit zoals ik, lang geleden,
voordat jullie mensen waren? Stonden jullie
jezelf toe
een keer te openen, om daarna nooit
meer open te gaan? Want in werkelijkheid
spreek ik nu
zoals jullie dat doen. Ik spreek
omdat ik ben kapot getrapt.

Louise Glück


The Red Poppy

The great thing
is not having
a mind. Feelings:
oh, I have those; they
govern me. I have
a lord in heaven
called the sun, and open
for him, showing him
the fire of my own heart, fire
like his presence.
What could such glory be
if not a heart? Oh my brothers and sisters,
were you like me once, long ago,
before you were human? Did you
permit yourselves
to open once, who would never
open again? Because in truth
I am speaking now
the way you do. I speak
because I am shattered.

Louise Glück